നിരക്കില്ലാതെ ഇനി ബാങ്കിടപാടുകൾ
യുപിഐ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഇടപാടുകൾക്ക് ഉപഭോക്താക്കളിൽനിന്ന് ഈടാക്കിയിരുന്ന നിരക്കുകൾ സ്വകാര്യ ബാങ്കുകൾ ഒഴിവാക്കി. 2020 ജനുവരി ഒന്നിനോ അതിനുശേഷമോ ഡിജിറ്റൽ ഇടപാടുകൾക്കായി ഉപഭോക്താക്കളിൽ നിന്ന് ഈടാക്കിയ ചാർജുകൾ റീഫണ്ട് ചെയ്യാൻ രാജ്യത്തെ ബാങ്കുകൾക്ക് കേന്ദ്ര പ്രത്യക്ഷ നികുതി ബോർഡ് (
സിബിഡിടി) നിർദ്ദേശം നൽകിയിരുന്നു. ഇതിന് പിന്നാലെയാണ് യുപിഐ ഇടപാടുകൾക്ക് നിരക്കുകൾ ഈടാക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ സ്വകാര്യ ബാങ്കുകൾ തീരുമാനിച്ചത്.
യുപിഐ ഇടപാടുകൾക്ക് നിരക്കുകൾ ഈടാക്കുന്നത് നിയമലഘനമാണ്. ഫീസ് ഈടാക്കുന്നത് നിർത്തിയില്ലെങ്കിൽ ശിക്ഷാനടപടികൾ നേരിടേണ്ടി വരുമെന്ന് ബാങ്കുകൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിട്ടുണ്ട്. യുപിഐ ഇടപാടുകൾക്ക് നിരക്ക് ചുമത്തുന്നത് പിഎസ്എസ് (പേയ്മെന്റ്, സെറ്റിൽമെന്റ് സംവിധാനങ്ങൾ), ഐടി ആക്റ്റ് എന്നിവ പ്രകാരം ലംഘനമാണെന്നും സിബിഡിടി വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. റുപേ കാർഡ്, ക്യുആർ കോഡ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള യുപിഐ ഇടപാടുകൾ, ഭീം യുപിഐ ക്യുആർ എന്നീ ഇലക്ട്രോണിക് പേയ്മെന്റുകൾക്ക് ഉപഭോക്താക്കളിൽ നിന്ന് നിരക്ക് ഈടാക്കരുതെന്നും സിബിഡിടി ബാങ്കുകളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു.
2020 ജനുവരി ഒന്നിനോ അതിനുശേഷമോ ഡിജിറ്റൽ ഇടപാടുകൾക്കായി ഉപഭോക്താക്കളിൽ നിന്ന് ഈടാക്കിയ ചാർജുകൾ റീഫണ്ട് ചെയ്യാൻ രാജ്യത്തെ ബാങ്കുകൾക്ക് കേന്ദ്ര പ്രത്യക്ഷ നികുതി ബോർഡ് (സിബിഡിടി) നിർദ്ദേശം നൽകിയിരുന്നു.
ചില സ്വകാര്യ ബാങ്കുകൾ പ്രതിമാസം 20 ഇടപാടുകൾക്കപ്പുറത്ത് യുപിഐ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പേയ്മെന്റുകൾക്ക് 2.5-5 രൂപ ഈടാക്കാൻ തുടങ്ങിയതിന് ശേഷമാണ് സിബിഡിടിയുടെ ഈ നീക്കം. മെയ് മൂന്ന് മുതൽ ഐസിഐസിഐ, എച്ച്ഡിഎഫ്സി ബാങ്കുകൾ ചാർജ് ഈടാക്കാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. ആക്സിസ് ബാങ്ക് ജൂൺ ഒന്നിനും കൊട്ടക് മഹീന്ദ്ര ബാങ്ക് ഏപ്രിൽ ഒന്നിനുമാണ് യുപിഐ ഇടപാടുകൾക്ക് നിര്കകുകൾ ഈടാക്കി തുടങ്ങിയത്. എസ്ബിഐ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾ യുപിഐ ഇടപാടുകൾക്ക് ഇതുവരെ യാതൊരു ചാർജും ഈടാക്കിയിട്ടില്ല.